De Spaanse kledinggigant Inditex, moederbedrijf van onder andere Zara, ontweek tussen 2011 en 2014 naar schatting 585 miljoen euro belasting door gebruik te maken van verschillende belastingparadijzen waaronder Nederland. “Telkens als de belastingstrategie van een multinational onder de loep genomen wordt, blijkt Nederland hét paradijs om belastingen te drukken. Dat moet stoppen”, reageert Europarlementariër Bas Eickhout.
Naar schatting 380 miljoen euro van het belastingvoordeel behaalde Zara door het dochterbedrijf dat eigenaar is van de merken die Zara verkoopt, in Nederland te vestigen. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Groene fractie in het Europees Parlement die eerder ook studies over belastingontwijking door IKEA en BASF liet uitvoeren.
GroenLinks wil een gecoördineerde aanpak van belastingontwijking in Europa zodat een bedrijf belasting betaalt daar waar het winst maakt. Nederland zet voorlopig echter de hakken in het zand en blokkeert nieuwe voorstellen om de grondslag voor de winstbelasting in Europa te harmoniseren om zo belastingontwijking moeilijker te maken.
Landen concurreren met elkaar
Ondanks alle maatregelen om de ergste vormen van belastingontwijking aan te pakken, blijft de kern van het probleem bestaan: landen concurreren elkaar weg met lage tarieven en speciale belastingvoordeeltjes.
Eickhout: “Multinationals plukken de vruchten terwijl de belastingen daardoor steeds meer door werknemers, consumenten en kleine bedrijven moet worden opgebracht. Ondertussen profiteren multinationals wél volop van infrastructuur zoals wegen en onderwijs die met publiek geld zijn betaald.”
Inditex, het bedrijf achter onder andere Zara Massimo Duti en Pull&Bear, heeft ruim 150 duizend medewerkers. Slechts 203 medewerkers van een dochterbedrijf gevestigd in Amsterdam, behaalden 21 procent van de totale winst met de verkoop van merkrechten dankzij slappe belastingwetgeving in Nederland. Daarmee kaapt Nederland belastinginkomsten weg uit vrijwel alle landen waar Inditex winkels heeft. Over deze winst betaalt dit dochterbedrijf weliswaar een laag tarief belasting in Nederland, maar ontneemt daarmee hogere belastinginkomsten in landen waar de echte economische activiteit - het verkopen van kleding - plaatsvindt.
Begrotingsafspraken
Eickhout: “Dit soort onwenselijke belastingconstructies verzwakken ook de publieke inkomsten in landen die de Nederlandse regering telkens bekritiseert omdat ze de begroting niet op orde zouden hebben. Als je Europese begrotingsafspraken hebt, moet je landen ook met Europese afspraken over winstbelasting in staat stellen om voldoende belasting van multinationals te innen.”